طوطی و بازرگان ۴ - ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻗﻮﻝ ﻓﺮﯾﺪﺍﻟﺪّﯾﻦ ﻋﻄّﺎﺭ (ﺗﻮ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻔﺴﯽ ﺍﯼ ﻏﺎﻓﻞ! ﻣﯿﺎﻥ ﺧﺎﮎ، ﺧﻮﻥ ﻣﯽﺧﻮﺭ/ ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺐﺩﻝ، ﺍﮔﺮ ﺯﻫﺮﯼ ﺧﻮﺭﺩ ﺁﻥ ﺍﻧﮕﺒﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ)
ﺻﺎﺣﺐِ ﺩﻝ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺁﻥ ﺯﯾﺎﻥ ﮔﺮ ﺧﻮﺭﺩ ﺍﻭ ﺯﻫﺮِ ﻗﺎﺗﻞ ﺭﺍ ﻋﯿﺎﻥ
ﺯﺁﻥ ﮐﻪ ﺻﺤّﺖ ﯾﺎﻓﺖ، ﻭﺯ ﭘﺮﻫﯿﺰ ﺭَﺳﺖ ﻃﺎﻟﺐِ ﻣﺴﮑﯿﻦ ﻣﯿﺎﻥ ﺗَﺐ ﺩﺭ اﺳﺖ
ﮔﻔﺖ پیغمبر ﮐﻪ: ﺍﯼ ﻣﺮﺩِ ﺟِﺮﯼ ﻫﺎﻥ! ﻣﮑﻦ ﺑﺎ ﻫﯿﭻ ﻣﻄﻠﻮﺑﯽ ﻣِﺮﯼ [۱۶۱۵] ۱۶۱۵
ﺩﺭ ﺗﻮ ﻧﻤﺮﻭﺩی است، ﺁﺗﺶ ﺩﺭ ﻣﺮﻭ ﺭﻓﺖ ﺧﻮﺍﻫﯽ، ﺍﻭّﻝ ﺍﺑﺮﺍﻫﯿﻢ ﺷﻮ
ﭼﻮﻥ ﻧﻪﺍﯼ ﺳﺒّﺎﺡ ﻭ ﻧﻪ ﺩﺭﯾﺎییی ﺩﺭ ﻣﯿﻔﮑﻦ ﺧﻮﯾﺶ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﯾﯿﯽ [۱۶۱۷]
ﺍﻭ ﺯ ﺁﺗﺶ، ﻭَﺭﺩِ ﺍﺣﻤﺮ ﺁﻭﺭﺩ ﺍﺯ ﺯﯾﺎن ها ﺳﻮﺩ ﺑﺮ ﺳَﺮ ﺁﻭﺭﺩ
ﮐﺎﻣﻠﯽ ﮔﺮ ﺧﺎﮎ ﮔﯿﺮﺩ، ﺯﺭ ﺷﻮﺩ ﻧﺎﻗﺺ ﺍﺭ ﺯﺭ ﺑُﺮﺩ، ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ ﺷﻮﺩ
ﭼﻮﻥ ﻗﺒﻮﻝِ ﺣﻖ ﺑُﻮَﺩ ﺁﻥ ﻣﺮﺩِ ﺭﺍﺳﺖ ﺩﺳﺖ ﺍﻭ ﺩﺭ ﮐﺎﺭﻫﺎ ﺩﺳﺖ ﺧﺪﺍﺳﺖ ۱۶۲۰
ﺩﺳﺖِ ﻧﺎﻗﺺ، ﺩﺳﺖِ ﺷﯿﻄﺎن است ﻭ ﺩﯾﻮ ﺯﺁﻥ ﮐﻪ ﺍﻧﺪﺭ ﺩﺍﻡِ تکلیف است ﻭ ﺭﯾﻮ [۱۶۲۱]
ﺟﻬﻞ ﺁﯾﺪ ﭘﯿﺶ ﺍﻭ، ﺩﺍﻧﺶ ﺷﻮﺩ ﺟﻬﻞ ﺷﺪ ﻋﻠﻤﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣُﻨﮑِﺮ ﺭﻭﺩ
ﻫﺮﭼﻪ ﮔﯿﺮﺩ ﻋﻠّﺘﯽ، ﻋﻠّﺖ ﺷﻮﺩ ﮐﻔﺮ ﮔﯿﺮﺩ ﮐﺎﻣﻠﯽ، ﻣﻠّﺖ ﺷﻮﺩ [۱۶۲۳]
ﺍﯼ ﻣِﺮﯼ ﮐﺮﺩﻩ ﭘﯿﺎﺩﻩ ﺑﺎ ﺳﻮﺍﺭ ﺳَﺮ ﻧﺨﻮﺍﻫﯽ ﺑُﺮﺩ، ﺍﮐﻨﻮﻥ ﭘﺎﯼ ﺩﺍﺭ
☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆
* ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﯾﮏ ﻏﺰﻝ ﺍﻭ ﮐﻪ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﻣﯽﺁﻭﺭﯾﻢ :
ﭼﻪ ﺩﺍﻧﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺩﺭﯾﺎﯼ ﺑﯽﭘﺎﯾﺎﻥ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺨﺎﺭﺵ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﮔﺮﺩﺩ ﮐﻒ ﺩﺭﯾﺎ ﺯﻣﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ
ﻟﺐ ﺩﺭﯾﺎ ﻫﻤﻪ ﮐﻔﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭﯾﺎ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﯾﻦﺩﺍﺭﯼ ﻭﻟﯿﮑﻦ ﮔﻮﻫﺮ ﺩﺭﯾﺎ ﻭﺭﺍﯼ ﮐﻔﺮ ﻭ ﺩﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ
ﺍﮔﺮ ﺁﻥ ﮔﻮﻫﺮ ﻭ ﺩﺭﯾﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﺭﯼ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺁﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﯾﻦ ﻫﻢ، ﻭﻟﯽ ﻧﻪ ﺁﻥ ﻧﻪ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ
ﯾﻘﯿﻦ ﻣﯽﺩﺍﻥ ﮐﻪ ﻫﻢ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺑﻮﺩ ﻫﻢ ﻫﯿﭻ ﯾﮏ ﻧﺒﻮﺩ ﯾﻘﯿﻦ ﻧﺒﻮﺩ ﮔﻤﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ، ﮔﻤﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩ ﯾﻘﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ
ﺩﺭﯾﻦ ﺩﺭﯾﺎ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻢ ﻧﻪ ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻢ ﻧﻪ ﺩﺭﯾﺎ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﻧﺪ ﻫﯿﭽﮑﺲ ﺍﯾﻦ ﺳِﺮّ ﻣﮕﺮ ﺁﻥ ﮐﻮ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ
ﺍﮔﺮ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﮐﺰﯾﻦ ﺩﺭﯾﺎ ﻭ ﺯﯾﻦ ﮔﻮﻫﺮ ﻧﺸﺎﻥ ﯾﺎﺑﯽ ﻧﺸﺎﻧﯽ ﻧﺒﻮﺩﺕ ﻫﺮﮔﺰ ﭼﻮ ﻧﻔﺴﺖ ﻫﻤﻨﺸﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ
ﺍﮔﺮ ﺻﺪ ﺳﺎﻝ ﺭﻭﺯ ﻭ ﺷﺐ ﺭﯾﺎﺿﺖ ﻣﯽﮐﺸﯽ ﺩﺍﯾﻢ ﻣﺒﺎﺵ ﺍﯾﻤﻦ ﯾﻘﯿﻦ ﻣﯽﺩﺍﻥ ﮐﻪ ﻧﻔﺴﺖ ﺩﺭ ﮐﻤﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ
ﭼﻮ ﺗﻮ ﻧﻔﺴﯽ ﺯ ﺳﺮ ﺗﺎ ﭘﺎﯼ، ﮐﯽ ﺩﺍﻧﯽ ﮐﻤﺎﻝ ﺩﻝ؟ ﮐﻤﺎﻝ ﺩﻝ ﮐﺴﯽ ﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﯼ ﺭﺍﻩﺑﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ
ﺗﻮ ﺻﺎﺣﺐﻧﻔﺴﯽ ﺍﯼ ﻏﺎﻓﻞ ﻣﯿﺎﻥ ﺧﺎﮎ ﺧﻮﻥ ﻣﯽﺧﻮﺭ ﮐﻪ ﺻﺎحب دﻝ ﺍﮔﺮ ﺯﻫﺮﯼ ﺧﻮﺭﺩ ﺁﻥ ﺍﻧﮕﺒﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ
ﻧﺪﺍﻧﺪ ﮐﺮﺩ ﺻﺎﺣﺐﻧﻔﺲ ﮐﺎﺭ ﻫﯿﭻ ﺻﺎﺣﺐﺩﻝ ﻭﮔﺮ ﮔﻮﯾﺪ ﺗﻮﺍﻧﻢ ﮐﺮﺩ ﺍﺑﻠﯿﺲ ﻟﻌﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ
ﺍﮔﺮ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﮐﻪ ﺑﺸﻨﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﮐﺎﺭﯼ ﺭﺍﺳﺘﯿﻦ ﻫﺴﺘﺖ ﻗﺪﻡ ﺩﺭ ﺷﺮﻉ ﻣﺤﮑﻢ ﮐﻦ ﮐﻪ ﮐﺎﺭﺕ ﺭﺍﺳﺘﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ
ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﻧﻘﻄﻪﯼ ﺗﻘﻮﯼ ﺑﮕﺮﺩﺩ ﯾﮏ ﺩﻣﺖ ﺩﯾﺪﻩ ﺳﺰﺍﯼ ﺩﯾﺪﻩﯼ ﮔﺮﺩﯾﺪﻩ ﻣﯿﻞ ﺁﺗﺸﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ
ﺗﻮ ﺍﯼ ﻋﻄّﺎﺭ ﻣﺤﮑﻢ ﮐﻦ ﻗﺪﻡ ﺩﺭ ﺟﺎﺩﻩﯼ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﺍﻧﺪﺭ ﺧﺎﺗﻢ ﻣﻌﻨﯽ ﻟﻘﺎﯼ ﺣﻖ ﻧﮕﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ
...............
[۱۶۱۵] ﺟِﺮﯼ : بحث، جدل؛ جَری: گستاخ. مِری: ستیز کردن.
..........
[۱۶۱۷] سباح: شناگر.
.........
[۱۶۲۱] ﺭﯾﻮ : ﻣﮑﺮ ﻭ ﺣﯿﻠﻪ.
ﺁﻥ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﮐِﺖ ﻫﻤﯽﺩﺍﺩﻧﺪ ﺭﯾﻮ ﭼﻮﻥ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪﺕ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪﺕ ﮐﻪ ﺩﯾﻮ
........
[۱۶۲۳] علّت: بیماری. ﻣﻠّﺖ : ﮐﯿﺶ، ﺩﯾﻦ.
