طوطی و بازرگان ۶ - ﺑﺎﺯﮔﻔﺘﻦ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﺑﺎ ﻃﻮﻃﯽ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﯾﺪ ﺍﺯ ﻃﻮﻃﯿﺎﻥ ﻫﻨﺪﻭﺳﺘﺎﻥ
ﮐﺮﺩ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺭﺍ ﺗﻤﺎﻡ ﺑﺎﺯ ﺁﻣﺪ ﺳﻮﯼ ﻣﻨﺰﻝ ﺩﻭﺳﺘﮑﺎﻡ
ﻫﺮ ﻏﻼﻣﯽ ﺭﺍ ﺑﯿﺎﻭﺭﺩ ﺍﺭﻣﻐﺎﻥ ﻫﺮ ﮐﻨﯿﺰﮎ ﺭﺍ ﺑﺒﺨﺸﯿﺪ ﺍﻭ ﻧﺸﺎﻥ ۱۶۶۰
ﮔﻔﺖ ﻃﻮﻃﯽ: ﺍﺭﻣﻐﺎﻥ ﺑﻨﺪﻩ ﮐﻮ؟ آن چه ﺩﯾﺪﯼ ﻭ ﺁن چه ﮔﻔﺘﯽ، ﺑﺎﺯﮔﻮ
ﮔﻔﺖ: "ﻧﻪ، ﻣﻦ ﺧﻮﺩ ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﻢ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺧﺎﯾﺎﻥ ﻭ ﺍﻧﮕﺸﺘﺎﻥ ﮔﺰﺍﻥ [۱۶۶۲]
ﻣﻦ ﭼﺮﺍ ﭘﯿﻐﺎﻡِ ﺧﺎﻣﯽ ﺍﺯ ﮔﺰﺍﻑ ﺑُﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﺑﯽﺩﺍﻧﺸﯽ ﻭ ﺍﺯ ﻧَﺸﺎﻑ؟" [۱۶۶۳]
ﮔﻔﺖ: "ﺍﯼ ﺧﻮﺍﺟﻪ! ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ ﺯ ﭼﯿﺴﺖ؟ ﭼﯿﺴﺖ ﺁﻥ، ﮐﯿﻦ ﺧﺸﻢ ﻭ ﻏﻢ ﺭﺍ مُقتضی است؟
ﮔﻔﺖ: "ﮔﻔﺘﻢ ﺁﻥ ﺷﮑﺎﯾﺘﻬﺎﯼِ ﺗﻮ ﺑﺎ ﮔﺮﻭﻫﯽ ﻃﻮﻃﯿﺎﻥ، ﻫﻤﺘﺎﯼ ﺗﻮ ۱۶۶۵
ﺁﻥ ﯾﮑﯽ ﻃﻮﻃﯽ ﺯ ﺩَﺭﺩﺕ ﺑﻮﯼ ﺑُﺮﺩ ﺯَﻫﺮﻩﺍﺵ ﺑﺪﺭﯾﺪ ﻭ ﻟﺮﺯﯾﺪ ﻭ ﺑﻤُﺮﺩ
ﻣﻦ ﭘﺸﯿﻤﺎﻥ ﮔﺸﺘﻢ، ﺍﯾﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﭼﻪ ﺑﻮﺩ؟ ﻟﯿﮏ ﭼﻮﻥ ﮔﻔﺘﻢ، ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ ﭼﻪ ﺳﻮﺩ؟
ﻧﮑﺘﻪﺍﯼ ﮐﺎﻥ ﺟَﺴﺖ ﻧﺎﮔﻪ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻫﻤﭽﻮ ﺗﯿﺮﯼ ﺩﺍﻥ ﮐﻪ ﺁﻥ ﺟَﺴﺖ ﺍﺯ ﮐﻤﺎﻥ
ﻭﺍ ﻧﮕﺮﺩﺩ ﺍﺯ ﺭﻩ ﺁﻥ ﺗﯿﺮ، ﺍﯼ ﭘﺴﺮ! ﺑﻨﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺮﺩ ﺳﯿﻠﯽ ﺭﺍ ﺯ ﺳَﺮ
ﭼﻮﻥ ﮔﺬﺷﺖ ﺍﺯ ﺳَﺮ، ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺖ ﮔﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﻭﯾﺮﺍﻥ ﮐﻨﺪ، ﻧﺒﻮﺩ ﺷﮕِﻔﺖ ۱۶۷۰
ﻓﻌﻞ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻏﯿﺐ، ﺍﺛﺮﻫﺎ ﺯﺍﺩﻧﯿﺴﺖ ﻭﺁﻥ ﻣَﻮﺍﻟﯿﺪﺵ ﺑﻪ ﺣﮑﻢِ ﺧﻠﻖ ﻧﯿﺴﺖ
ﺑﯽﺷﺮﯾﮑﯽ، ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺨﻠﻮﻕِ ﺧﺪﺍﺳﺖ ﺁﻥ ﻣﻮﺍﻟﯿﺪ، ﺍﺭ ﭼﻪ ﻧِﺴﺒﺘﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﺎﺳﺖ
ﺯﯾﺪ ﭘﺮّﺍﻧﯿﺪ ﺗﯿﺮﯼ ﺳﻮﯼِ ﻋَﻤﺮ ﻋَﻤﺮ ﺭﺍ ﺑﮕﺮﻓﺖ ﺗﯿﺮﺵ، ﻫﻤﭽﻮ ﻧَﻤﺮ [۱۶۷۳]
ﻣﺪّﺕ ﺳﺎﻟﯽ ﻫﻤﯽ ﺯﺍﯾﯿﺪ ﺩﺭﺩ ﺩﺭﺩﻫﺎ ﺭﺍ ﺁﻓﺮﯾﻨﺪ ﺣﻖ، ﻧﻪ ﻣَﺮﺩ
ﺯﯾﺪِ ﺭﺍﻣﯽ، ﺁﻥ ﺩﻡ ﺍَﺭ ﻣُﺮﺩ ﺍﺯ ﻭَﺟَﻞ ﺩَﺭﺩﻫﺎ ﻣﯽﺯﺍﯾﺪ ﺁﻧﺠﺎ ﺗﺎ ﺍﺟﻞ [۱۶۷۵] ۱۶۷۵
ﺯﺍﻥ ﻣﻮﺍﻟﯿﺪِ ﻭَﺟَﻊ ﭼﻮﻥ ﻣُﺮﺩ ﺍﻭ ﺯﯾﺪ ﺭﺍ ﺯ ﺍﻭّﻝ ﺳﺒﺐ، ﻗَﺘّﺎﻝ ﮔﻮ [۱۶۷۶]
ﺁﻥ ﻭَجَع ها ﺭﺍ ﺑﺪﻭ ﻣﻨﺴﻮﺏ ﺩﺍﺭ ﮔﺮﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﺁﻥ ﺟﻤﻠﻪ، ﺻُﻨﻊِ ﮐﺮﺩﮔﺎﺭ
ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐِﺸﺖ ﻭ ﺩَﻡ ﻭ ﺩﺍﻡ ﻭ ﺟِﻤﺎﻉ ﺁﻥ ﻣﻮﺍﻟﯿﺪ اﺳﺖ ﺣﻖ ﺭﺍ ﻣُﺴﺘﻄﺎﻉ [۱۶۷۸]
ﺍﻭﻟﯿﺎ ﺭﺍ ﻫﺴﺖ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﺯ ﺍِﻟﻪ ﺗﯿﺮِ ﺟَﺴﺘﻪ، ﺑﺎﺯ ﺁﺭﻧﺪﺵ ﺯ ﺭﺍﻩ
ﺑﺴﺘﻪ ﺩﺭﻫﺎﯼِ ﻣﻮﺍﻟﯿﺪ ﺍﺯ ﺳﺒﺐ ﭼﻮﻥ ﭘﺸﯿﻤﺎﻥ ﺷﺪ ﻭﻟﯽ ﺯﺍﻥ ﺩﺳﺖِ ﺭﺏ ۱۶۸۰
ﮔﻔﺘﻪ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﮐﻨﺪ ﺍﺯ ﻓﺘﺢِ ﺑﺎﺏ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﻪ ﺳﯿﺦ ﺳﻮﺯﺩ، ﻧﻪ ﮐﺒﺎﺏ
ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺩﻟﻬﺎ ﮐﻪ ﺁﻥ ﻧﮑﺘﻪ ﺷﻨﯿﺪ ﺁﻥ ﺳﺨﻦ ﺭﺍ ﮐﺮﺩ ﻣﺤﻮ ﻭ ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ
ﮔَﺮَﺕ ﺑُﺮﻫﺎﻥ ﺑﺎﯾﺪ ﻭ ﺣﺠّﺖ، ﻣِﻬﺎ! ﺑﺎﺯﺧﻮﺍﻥ: "ﻣِﻦ ﺁﯾَﺔٍ ﺍَﻭ ﻧُﻨﺴِﻬﺎ" [۱۶۸۳]
ﺁﯾﺖِ "ﺍَﻧﺴَﻮﮐُﻢُ ﺫِﮐﺮﯼ" ﺑﺨﻮﺍﻥ ﻗﺪﺭﺕ ﻧﺴﯿﺎﻥ ﻧﻬﺎﺩن شاﻥ ﺑﺪﺍﻥ [۱۶۸۴]
ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﺗﺬﮐﯿﺮ ﻭ ﺑﻪ ﻧِﺴﯿﺎﻥ ﻗﺎﺩﺭﻧﺪ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺩﻟﻬﺎﯼِ ﺧﻠﻘﺎﻥ ﻗﺎﻫﺮﻧﺪ ۱۶۸۵
ﭼﻮﻥ به نِسیاﻥ ﺑَﺴﺖ ﺍﻭ ﺭﺍﻩِ ﻧﻈﺮ ﮐﺎﺭ ﻧﺘﻮﺍﻥ ﮐﺮﺩ، ﻭﺭ ﺑﺎﺷﺪ ﻫﻨﺮ
"ﺧِﻠﺘُﻢُ ﺳُﺨﺮِﯾَّﺔً" ﺍَﻫﻞَ ﺍﻟﺴُّﻤُﻮ ﺍﺯ ﻧُﺒﯽ ﺧﻮﺍﻧﯿﺪ ﺗﺎ "ﺍَﻧﺴَﻮﮐُﻢُ" [۱۶۸۷]
ﺻﺎﺣﺐِ ﺩِﻩ، ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﺟﺴﻤﻬﺎﺳﺖ ﺻﺎﺣﺐِ ﺩﻝ، ﺷﺎﻩِ ﺩﻟﻬﺎﯼ ﺷﻤﺎﺳﺖ
ﻓﺮﻉِ ﺩﯾﺪ ﺁﻣﺪ ﻋﻤﻞ، ﺑﯽﻫﯿﭻ ﺷﮏ ﭘﺲ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻟّﺎ ﻣﺮﺩﻣﮏ
ﻣﻦ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﯾﻦ ﻧﯿﺎﺭﻡ ﮔﻔﺖ، ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻨﻊ ﻣﯽﺁﯾﺪ ﺯ ﺻﺎﺣﺐ ﻣَﺮﮐﺰﺍﻥ [۱۶۹۰] ۱۶۹۰
ﭼﻮﻥ ﻓﺮﺍﻣﻮﺷﯽ ﺧﻠﻖ ﻭ ﯾﺎﺩﺷﺎﻥ ﺑﺎ ﻭی است ﻭ ﺍﻭ ﺭﺳﺪ ﻓﺮﯾﺎﺩﺷﺎﻥ
ﺻﺪ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﯿﮏ ﻭ ﺑَﺪ ﺭﺍ ﺁﻥ ﺑَﻬﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻫﺮ ﺷﺐ ﺯ ﺩﻟﻬﺎﺷﺎﻥ ﺗﻬﯽ [۱۶۹۲]
ﺭﻭﺯ، ﺩل ها ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘُﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺁﻥ ﺻﺪف ها ﺭﺍ ﭘﺮ ﺍﺯ ﺩُﺭ ﻣﯽﮐﻨﺪ
ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪﯼ ﭘﯿﺸﺎن ها ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻨﺪ ﺍﺯ ﻫﺪﺍﯾﺖ جان ها[۱۶۹۴]
ﭘﯿﺸﻪ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓِ ﺗﻮ، ﺁﯾﺪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺗﺎ ﺩَﺭِ ﺍﺳﺒﺎﺏ ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺗﻮ ۱۶۹۵
ﭘﯿﺸﻪﯼ ﺯﺭﮔﺮ ﺑﻪ ﺁﻫﻨﮕﺮ ﻧﺸﺪ ﺧﻮﯼِ ﺍﯾﻦ ﺧﻮﺵﺧﻮ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣُﻨﮑَﺮ ﻧﺸﺪ
ﭘﯿﺸﻪﻫﺎ ﻭ خُلق ها ﻫﻤﭽﻮﻥ جهیز ﺳﻮﯼ ﺧﺼﻢ ﺁﯾﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﺭﺳﺘﺨﯿﺰ [۱۶۹۷]
ﭘﯿﺸﻪﻫﺎ ﻭ خُلق ها ﺍﺯ ﺑَﻌﺪِ ﺧﻮﺍﺏ ﻭﺍﭘﺲ ﺁﯾﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﺼﻢ ﺧﻮﺩ ﺷﺘﺎﺏ
ﭘﯿﺸﻪﻫﺎ ﻭَ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﻭﻗﺖِ ﺻﺒﺢ ﻫﻢ ﺑﺪآن جا ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑُﻮَﺩ ﺁﻥ ﺣُﺴﻦ ﻭ ﻗُﺒﺢ
ﭼﻮﻥ ﮐﺒﻮﺗﺮﻫﺎﯼِ ﭘﯿﮏ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺳﻮﯼِ ﺷﻬﺮ ﺧﻮﯾﺶ ﺁﺭﺩ ﺑﻬﺮﻫﺎ ۱۷۰۰
☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆
[۱۶۶۲] خایان: جَوَنده، در حال جویدن، گاز گرفتن.
..........
[۱۶۶۳] ﻧﺸﺎﻑ : ﺧﺒﻂ، ﺩﯾﻮﺍﻧﮕﯽ، ﻏﻔﻠﺖ، ﻧﺎﺩﺍﻧﯽ .
ﮔﻔﺖ ﺯﺍﻫﺪ ﻧﻪ ﺳﺰﺍﯼ ﺁﻥ ﻧﺸﺎﻑ ﮐﺎﻭ ﺧﻮﺭﺩ ﻣﺎﻝ ﯾﺘﯿﻤﺎﻥ ﺍﺯ ﮔﺰﺍﻑ
........
[۱۶۷۳] ﻧَﻤﺮ : ﭘﻠﻨﮓ
.........
[۱۶۷۵] رامی: تیرانداز.
ﻭَﺟَﻞ : ﺗﺮﺱ، ﺑﯿﻢ
ﯾﺎ ﭘﯽ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽﮐﺮﺩ ﺁﻥ ﺣﯿﻞ ﯾﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﺣﮑﻤﺘﯽ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﻭﺟﻞ
.........
[۱۶۷۶] وَجَع: درد.
........
[۱۶۷۸] ﻣﺴﺘﻄﺎﻉ : ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮﺩﺍﺭ، ﻣﻄﯿﻊ
........
[۱۶۸۳] "مَا نَنسَخْ مِنْ آیَةٍ أَوْ نُنسِهَا نَأْتِ بِخَیْرٍ مِّنْهَا أَوْ مِثْلِهَا أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ": ﻫﺮ ﺁﻳﻪ ﺍﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ [ ﻣﺤﺘﻮﻯ ﺣﻜﻢ ﻳﺎ ﺍﺣﻜﺎﻣﻰ ﺍﺳﺖ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻳﺎ ﺍﻗﺘﻀﺎﻯ ﺯﻣﺎﻥ ] ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮﺩﺍﺭﻳﻢ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﺍﻧﺪﺍﺯﻳﻢ ، ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻳﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪﺵ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﻳﻢ . ﺁﻳﺎ ﻧﺪﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺑﺮ ﻫﺮ ﻛﺎﺭﻯ ﺗﻮﺍﻧﺎﺳﺖ ؟ ! بقره/۱۰۶
.........
[۱۶۸۴] "فَاتَّخَذْتُمُوهُمْ سِخْرِیًّا حَتَّىٰ أَنسَوْکُمْ ذِکْرِی وَکُنتُم مِّنْهُمْ تَضْحَکُونَ": ﻭﻟﻰ ﺷﻤﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺴﺨﺮﻩ ﮔﺮﻓﺘﻴﺪ ، ﺗﺎ [ ﺩﻝ ﻣﺸﻐﻮﻟﻰ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﺴﺨﺮﻩ ﺁﻧﺎﻥ ]ﻳﺎﺩ ﻣﺮﺍ ﺍﺯ ﺧﺎﻃﺮﺗﺎﻥ ﺑﺮﺩ ، ﻭ ﺷﻤﺎ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪ [ﺍﻳﻤﺎﻥ ، ﻋﻤﻞ ﻭ ﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ] ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻰ ﺧﻨﺪﻳﺪﻳﺪ ! ! مومنون/۱۱۰
.........
[۱۶۸۷] شما که اهل تعالی و کمال را مسخره ی خود پنداشتید ...
......
[۱۶۹۰] ﺻﺎﺣﺐ ﻣﺮﮐﺰﺍﻥ : ﺍﻭﻟﯿﺎ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﺮﮐﺰ ﺩﺍﯾﺮﻩ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻧﺸﺴﺘﻪﺍﻧﺪ .
......
[۱۶۹۲] ﺑَﻬﯽ : ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﺗﺎﺑﻨﺎﮎ، ﺧﻮﺏ.
......
[۱۶۹۴] ﭘﯿﺸﺎﻥ : گذشته ی دور
.......
[۱۶۹۷] جهیز: اسب سریع و تند رو.
